ΔΕΝΔΡΟΝ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ (Καλού-Κακού)
ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ | Κεφάλαιο 11
Με τη συμπεριφορά του ο άνθρωπος δείχνει ότι εξακολουθεί να προτιμά το Δένδρο της Γνώσης, από το Δένδρο της Ζωής. Το Θάνατό του από τη Ζωή του. Όμως ο Θεός αγαπά τον άνθρωπο. Του προσφέρει πολλές διαδρομές μέσα στην ύλη, για να διδαχτεί από το θάνατο τη Ζωή του, και να φτάσει με επίγνωση της θεότητάς του και της εξάρτησής του, της ένωσής του με τον Θεό, μπροστά στο Δένδρο της Ζωής.
«Και έπλασε ο Θεός τον άνθρωπον, χουν από της γης· και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής και εγένετο ό άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γεν. Β΄, 7).
Στην άχρονη στιγμή της Δημιουργίας πλάσθηκε από τον Θεό ο Άνθρωπος Αδάμ, Εικόνα, Ομοίωμα και Εκδήλωσή Του. Περιέκλειε μέσα του σε σπερματική κατάσταση όλες τις Θείες ιδιότητες, τις Θείες Σπίθες, τα απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξη της δικής του Φωτιάς. Ήταν ένας Θεός – Βρέφος. Όπως όλα τα βρέφη ζούσε μέσα σε μια κατάσταση παθητικής μακαριότητας. Η Εδέμ του πρόσφερε τα πάντα, χωρίς να τον αναγκάζει να καταβάλλει καμιά προσπάθεια. Περιφερόταν Σ’ αυτήν και δεχόταν με ευχαρίστηση την Αγάπη και το Φως, δεν ανέπτυσσε όμως τις δικές του δυνάμεις.
Η μοναχική του ύπαρξη αναζητούσε την ύπαρξη εκείνη μέσα στην οποία θα αντίκριζε τον εαυτό του και θα καθρεφτίζονταν οι διακυμάνσεις της δικής του ύπαρξης. Και ο Θεός εποίησε από την πλευρά του Αδάμ, την Εύα. Το ένα, ο Αδάμ, διαχωρίστηκε σε δύο. Στον αρσενικό Αδάμ και στον θηλυκό Αδάμ. Με τον τρόπο αυτό οι αδρανείς ιδιότητες θέτονται σε λειτουργία, η Εύα τις υποκινεί.
Η Εύα είναι η ψυχή του Αδάμ. Σ’ αυτήν υπάρχει ισόποση αρνητική δύναμη με τη θετική του Αδάμ. Γιατί όπως ο Θεός περικλείει μέσα Του το Απόλυτο Θετικό και το Απόλυτο Αρνητικό, που εξουδετερώνουν το ένα το άλλο, δημιουργώντας τη Θεία εκείνη Ουδετερότητα του Απόλυτου, που μορφώνει την Τελειότητα, έτσι και ο Αδάμ, Εικόνα και Ομοίωση Εκείνου, περικλείει μέσα του θετικό και αρνητικό. Κατά το χωρισμό του σε δύο, η ουδετερότητα διασπάται. Στο θετικό τμήμα εισχωρούν στοιχεία του αρνητικού και στο αρνητικό του θετικού. Αυτά τα στοιχεία είναι ακριβώς που θα τον οδηγήσουν στον συνταιριασμό των τμημάτων του και την Ένωση. Ο άνθρωπος τώρα επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες, βάλλεται από καταστάσεις και κατευθύνεται από τις περιστάσεις. Στην ψυχή ακούγονται δύο φωνές. Η Φωνή του Πνεύματος και η φωνή της ύλης.
Ο Αδάμ και η Εύα δεν αρκούνται στην παθητικότητα. Ζητούν να αποκτήσουν έμπρακτη γνώση, να ισχυροποιήσουν τις δυνάμεις τους. Η Εύα υπακούοντας στη φωνή της ύλης (όφις), που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η δημιουργία ενός «εγώ» ξεχωριστού από το Εγώ του Θεού, αίρει την απαγόρευση: «από δε του ξύλου τού γιγνώσκειν καλόν και πονηρόν, ου φάγεσθε απ’ αυτού» (Γεν. Β΄, 17). Το χέρι της δρέπει τον απαγορευμένο καρπό και τα δόντια της βυθίζονται Σ’ αυτόν, ανοίγοντας το δρόμο της διττότητας. Την ίδια στιγμή ο Αδάμ αποδέχεται την κλήση και την υπόδειξη της Εύας. Άλλωστε δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, γιατί η Εύα είναι υπόσταση Αδάμ εκδηλωμένη σε άλλη μορφή.
Ο Θεός δεν εμποδίζει τον άνθρωπο. Τον έχει προειδοποιήσει όμως για τις συνέπειες της πράξης του: «η δ’ αν ημέρα φάγητε απ’ αυτού, θανάτω αποθανείσθε» (Γεν. Β΄, 17). Αυτό συμβαίνει, γιατί ο Θεός δεν θέλει ν’ αντικρίζει στον άνθρωπο ένα παθητικό βρέφος. Τον έπλασε για να γίνει αντάξιος, Συνεργάτης Του, Συγκυβερνήτης στα Άπειρα Σύμπαντά Του. Οι σπερματικές Θείες ιδιότητες, που βρίσκονται εντός του ανθρώπου, πρέπει να αναπτυχθούν και να οδηγηθούν, να φτάσουν την Τελείωση. Η κρίση του είναι απαραίτητο να οξυνθεί, να μάθει να ξεχωρίζει τα Γήινα από τα Επουράνια και να βρει τον τρόπο που θα τα συμφιλιώσει και θα τα ενοποιήσει. Αυτή ακριβώς την ικανότητα του Νου να διακρίνει, αντιπροσωπεύει το Δένδρο της Γνώσης του Καλού και του Κακού. Ο άνθρωπος τρώει τον καρπό, παρά την απαγόρευση, γιατί είναι αναγκαίο να τον φάει. Κατασκευάζει ο ίδιος με την πράξη του τον κόσμο του διττό, γεμάτο φαινομενικές αντιθέσεις και συγκρούσεις, που δεν χρειάζονται παρά μόνο έναν επιδέξιο χειρισμό για να συνταυτιστούν. Ο άνθρωπος ζώντας στον κόσμο αυτόν πρέπει πρώτα να αντιληφθεί την Αλήθεια, να διακρίνει τις σχέσεις των ιδεών και μετά να αναπτύξει την εσωτερική του δραστηριότητα.
Όταν ο άνθρωπος παραβιάζει την εντολή και απαγόρευση του Θεού, ορθώνει για πρώτη φορά την Ελεύθερη Βούλησή του, ενάντια στη Θεία Θέληση. Μόνος του διαλέγει το Δένδρο της Γνώσης και απαρνείται το Δένδρο της Ζωής. Η φιλαυτία και η εγωιστικότητα τον ωθούν να γίνει αυτεξούσιος και αυτοδύναμος, Θεός, ανεξάρτητος όμως από τον ΘΕΟ. Ο άνθρωπος κάνει το πρώτο λάθος. Ζητά να οικειοποιηθεί Δυνάμεις, που δεν του ανήκουν. Έτσι φεύγει από την Εδέμ και εγκαθίσταται στο διττό του κόσμο, αποκομμένος από το Δένδρο της Ζωής και εναγκαλισμένος με το Δένδρο της Γνώσης. Θα ξαναγυρίσει όταν το Δένδρο της Γνώσης μαραθεί και οι ρίζες του χάσουν την ισχύ τους, και βγουν ακίνδυνες στην επιφάνεια, όταν ενοποιήσει τη διττή του φύση. Τότε ενσυνείδητα θα γίνει κλάδος του Δένδρου της Ζωής, που απαρνήθηκε.
Ο άνθρωπος έκανε εκούσια την εκλογή του. Το Δένδρο του Καλού και του Κακού πρωτοστατεί στη ζωή του. Γεύεται την πληθώρα των καρπών του δοκιμάζοντας την πικρία και τη γλυκύτητα, τη χαρά και τη λύπη. Προσπαθεί να ξεχωρίσει το ωραίο από το άσχημο, την Αλήθεια από την πλάνη. Αναρριχάται στα πιο ψηλά κλαδιά του, για να κόψει τους καρπούς που εκεί φυτρώνουν και που του παρέχουν μια ψευδαίσθηση της πραγματικότητας. Η ελεύθερη βούλησή του είναι συνυφασμένη με το Δένδρο αυτό. Κάθε στιγμή είναι έτοιμη να υποτάξει ή να υποταχθεί, να νικηθεί ή να νικήσει. Κάθε στιγμή δοκιμάζεται και διαχωρίζει πράγματα, που πρέπει να ενώσει.
Τη στιγμή που ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την παρακοή του, καταλαμβάνεται από αγωνία. Ακούει τη Φωνή του Θεού, που τον καλεί. Η ντροπή του όμως τον εμποδίζει να απαντήσει. Εφευρίσκει δικαιολογίες και με κάθε τρόπο προσπαθεί να κάνει τη Φωνή να σιγήσει. Επιδιώκει να απομακρυνθεί από τον Θεό. Αυτό είναι το τρομερό και καίριο σφάλμα του ανθρώπου. Γιατί μπορεί η παρακοή του να ήταν απαιτητή, για να διασχίσει τους δρόμους της διττότητας και να ενεργοποιήσει τις εσωτερικές του Θείες Δυνάμεις, με την Επιστασία όμως, την Καθοδήγηση και τη Βοήθεια του Θεού. Έτσι ο άνθρωπος πέφτει. Όχι γιατί διάλεξε το Δένδρο της Γνώσης, αλλά επειδή θέλησε να κρυφτεί από τον Θεό. Σε συνδυασμό αυτά τα δύο, τον ωθούν στην «Αμαρτία». Με διάφορους τρόπους αποδυναμώνει τη Φωνή του Πνεύματος. Σαν αποτέλεσμα αυτού έρχεται η ισχυροποίηση της φωνής της ύλης. Ο άνθρωπος ανακαλύπτει ότι μέσα του υπάρχει μια Δύναμη, που τον οδηγεί, τον κατευθύνει σε σκέψεις, σε προβληματισμούς, σε αναζητήσεις, στην άνοδο. Τη θεωρεί δικό του από κτήμα και γύρω από αυτή χτίζει το «εγώ» του. Ένα «εγώ» φτιαγμένο από άμμο και κατασκευασμένο από δημιουργήματα της διάνοιας. Όμως πανίσχυρο μέσα στην αδυναμία του. Το ανδρώνει, το περιποιείται, το μεγαλώνει και πιστεύει ότι αυτό το «εγώ» πάντα θα τον ικανοποιεί. Ο κόσμος των ανθρώπων γίνεται ένας κόσμος από «εγώ», που ενώ έχουν την ίδια Ουσία και την ίδια στηρικτική Δύναμη, είναι διαφοροποιημένα και αλλοιωμένα τόσο, ώστε να συγκρούονται μεταξύ τους συνεχώς. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι κατασκευασμένα από τους καρπούς του Δένδρου της Γνώσης, που δεν οδηγούν παρά στο διαχωρισμό και στη σύγκρουση. Θα σταματήσουν μόνο όταν η Πνευματική Φωνή κυριαρχήσει και όλοι οι καρποί περάσουν από το Θείο Χωνευτήρι, που ενοποιεί τα πάντα και τα μετατρέπει σε Θεία Ουσία.
Με τη συμπεριφορά του ο άνθρωπος δείχνει ότι εξακολουθεί να προτιμά το Δένδρο της Γνώσης, από το Δένδρο της Ζωής. Το Θάνατό του από τη Ζωή του. Όμως ο Θεός αγαπά τον άνθρωπο. Του προσφέρει πολλές διαδρομές μέσα στην ύλη, για να διδαχτεί από το θάνατο τη Ζωή του, και να φτάσει με επίγνωση της θεότητάς του και της εξάρτησής του, της ένωσής του με τον Θεό, μπροστά στο Δένδρο της Ζωής.
Έτσι ο άνθρωπος συνεχίζει τη διττή του πορεία και μπερδεύεται μέσα στα άπειρα παρακλάδια της. Εντός του υπάρχει το πνεύμα του και γύρω από αυτό σαν περίβλημα η ψυχή. Μέσω της ψυχής του φτάνουν Σ’ αυτόν όλες οι εμπνεύσεις του Πνεύματος. Όταν μέσα στην ψυχή επικρατεί η Πνευματική Φωνή και κυριαρχεί η «Εγώ Ειμί» Υπόσταση, ο άνθρωπος αρχίζει να αποδεσμεύεται από τα χαλινάρια της διττότητας. Διαβλέπει ότι τα πάντα είναι ΕΝ, σε πλήρη ισορροπία. Καταλαβαίνει, ότι προορισμός της διττότητας είναι να του διδάξει την ένωση. Μαζεύει σταδιακά τους αντίθετους καρπούς του Δένδρου της Γνώσης. Τους τοποθετεί και τους εναρμονίζει με τέτοιο τρόπο, ώστε τους εξουδετερώνει και σχηματίζει την Τέλεια κατάσταση, που ενυπάρχει στον Θεό. Η κακία και η καλοσύνη εναρμονίζονται και μετατρέπονται σε Απόλυτη Καλοσύνη. Η αγάπη και το μίσος σε Απόλυτη Αγάπη. Το επίπλαστο «εγώ» του, που τόσο αγωνίστηκε να ορθώσει, διαλύεται. Παραμένει μόνο η Ουσία και η Δύναμη, γύρω από την οποία το έχτισε. Γιατί αυτή η Ουσία και η Δύναμη προέρχονται από τον Θεό και προορίζονται να εισχωρήσουν πάλι Σ’. Αυτόν. Είναι κομμάτια από το Εγώ του Θεού, που περιβάλλει τα πάντα. Όταν ο άνθρωπος ξεριζώσει εντελώς από μέσα του το Δένδρο της Γνώσης θα μπορεί να λέει «Εγώ» και η υπόστασή του να διαστέλλεται και να καλύπτει τα Σύμπαντα. Γιατί τότε θα είναι Θεός, όχι όμως ανεξάρτητος. Θα ενυπάρχει μέσα στην Άπειρη Θεότητα και θα αντλεί από Αυτήν τις Θεϊκές Δυνάμεις του.
Κάθε άνθρωπος αρχικά πρέπει να ενοποιήσει τον εαυτό του. Να συμφιλιώσει τον κόσμο του. Να αναγάγει τον κατώτερο εαυτό του, να τον εξουδετερώσει για να φανεί ο Απόλυτος Εαυτός, ο Εαυτός Θεού. Όμως η ενωτική πορεία του δεν σταματά εκεί. Μέσα Σ’ ένα άλλο σκήνωμα κατοικεί η προέκταση του εαυτού του, το άλλο του τμήμα. Και αυτός ο εαυτός πρέπει να αναχθεί σε Απόλυτο. Οι ρίζες του Δένδρου της Γνώσης βρίσκονται οι μισές στο ένα τμήμα και οι άλλες μισές στο άλλο. Πρέπει να ξεριζωθούν και από τα δύο και τα τμήματα ν’ αποτελέσουν ένα. Οι Πνευματικές Μονάδες, που θα δημιουργηθούν με την ένωση αυτή, πρέπει κι αυτές να ενωθούν. Με τον τρόπο αυτό ο Αδάμ, που διαχωρίστηκε σε αρσενικό και θηλυκό, συγκεντρώνει τα τμήματά του και τα ενοποιεί. Η ουδετερότητα αποκαθίσταται. Η διττότητα δεν υφίσταται. Το Δένδρο της Γνώσης αποδυναμώνεται εντελώς, ο Προορισμός του τελείωσε. Τη θέση του παίρνει το Δένδρο της Ζωής. Ο άνθρωπος αναγεννάται εν Πνεύματι. Εξήλθε από την Εδέμ χωρισμένος, με τη ντροπή να βαραίνει τους ώμους του και την προσωπικότητά του να σκιάζει τη ζωή του. Εισέρχεται ενωμένος και αγνός, έχοντας διαλύσει τη σκιά του με το Φως του και έχοντας ενεργοποιήσει και αναπτύξει στο μέγιστο όλες τις Θείες ιδιότητές του. Στο μέτωπό του διακρίνεται ο ιδρώτας του τίμιου αγώνα του και της σκληρής προσπάθειάς του. Μέσα του η «Εγώ Ειμί» Παρουσία πληροί την υπόστασή του. Οδηγείται στη Θέωση και κάθεται στο Θρόνο που δημιούργησε η Ένωση και περιέβαλλε η Θεότητα. Είναι ο ταπεινός Νικητής, που κέρδισε τον Προορισμό του. Θεός με τέλεια επίγνωση της Θεότητάς του και της ένωσής του με το Θείο.